شدت روشنایی (Illuminance)

شار نوری منتشر شده از یک منبع نور روی سطح بیرونی اشیا محیط ما می تابد. برای توصیف میزان نور تابیده شده به یک سطح، مقدار شار نوری را بر مساحت سطح تقسیم می کنند.

مقدار شار نوری كه به واحد سطح (1 متر مربع) می‌رسد را شدت روشنایی می‌گویند و با E نشان می‌دهند. واحد شدت روشنایی "لوکس" (Lux) است و یكی از پارامترهای مهم در محاسبات روشنایی می‌باشد.

شدت روشنایی متوسط یك سطح، میزان شار نوری در واحد سطح است.

 

E=φA     ,      Lux=Lumenm2          

 

 

برای محاسبه این شاخص محاسباتی تعریف شده لازم نیست یک سطح مادی واقعی وجود داشته باشد. شدت روشنایی را می توان در هر سطح مجازی در فضا مثلا در یک اتاق اداری مبله نشده در سطح فرضی در ارتفاع 1 متر بالای کف، محاسبه یا اندازه گیری کرد.

     در انجام محاسبات روشنایی ابتدا مقدار شدت روشنایی مورد نیاز در محیط با توجه به جداول استاندارد مشخص می‌گردد. در این جداول شدت روشنایی در هر فضا بر اساس نوع فعالیتی كه قرار است در آن محیط صورت بگیرد و میزان دقت مشخص می‌گردد. به عنوان مثال بر اساس استاندارد شدت روشنایی مورد نیاز برای سالن‌های تعمیر قطعات كوچك نظیر تعمیر ساعت و ... 500 لوكس و شدت روشنایی مورد نیاز برای دفتر كار 200 تا 300 لوكس بوده و برای تامین روشنایی یك انبار كم تردد یا پاركینگ 50 لوكس كافی است.

نوع کاربری محل، در طراحی و نورپردازی بسیار مهم و حایز اهمیت است. برای مثال در یک اتاق اداری سطح کار، به صورت افقی است و از سطح روشنایی افقی صحبت می شود. حال این که در دیواره کتابخانه برای تشخیص جلد کتاب، شدت روشنایی عمودی اهمیت دارد.

 

بنابراین به زبان ساده‌تر شار نوری میزان نوری است كه از لامپ خارج می‌شود و شدت روشنایی، آن میزان از نور است كه پس از منتشر شدن توسط لامپ و بازتاب‌های مختلف در نهایت به سطح می‌رسد.
جداولی وجود دارد كه توسط موسسات استاندارد تدوین گردیده و شدت روشنایی مورد نیاز در هر محلی توسط این جداول تعیین می‌گردد. باید خاطر نشان ساخت این استانداردها اغلب نمی‌توانند به صورت جهانی مورد استفاده قرار گیرند چرا كه نور و روشنایی تا حد زیادی به ویژگی‌های فرهنگی و علایق مردم ارتباط دارد.